İsrail’le ihracata Gazze freni

TÜRKİYE, 9 Nisan itibarıyla çimentodan alüminyuma, uçak yakıtından motor yağına kadar 54 ürün grubunda İsrail’e ihracatı kısıtladı. Türkiye’nin İsrail’e askeri amaçla kullanılabilecek herhangi bir ürün veya hizmetin satışına izin vermediğine dikkat çeken Ticaret Bakanlığı, konuya ilişkin açıklamasında “(Karar) İsrail, uluslararası hukuktan kaynaklanan yükümlülükleri çerçevesinde, Gazze’de derhal ateşkes ilan edene ve Gazze Şeridi’ne yeterli miktarda ve kesintisiz insani yardım akışına izin verinceye kadar yürürlükte kalacaktır. Uluslararası camianın tüm üyelerine çağrımız, İsrail’in uluslararası hukuktan kaynaklanan yükümlülüklerine uymasını teminen, üzerine düşenleri yerine getirmeleridir” ifadelerine yer verdi.

‘AÇLIKTAN ÖLÜMLER ARTTI’

İsrail’in uluslararası hukuku alenen çiğnemeye devam ettiği, uluslararası camianın sayısız siyasi ve hukuki ateşkes ve kesintisiz insani yardım sağlama çağrılarını yok saydığı belirtilen bakanlık açıklaması özetle şöyle devam etti:

“İsrail’in, 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana, 6 ayı aşkın süredir Gazze Şeridi’nde yürüttüğü ve ayrım gözetmeden masum Filistin halkına ve sivil yerleşim yerlerine yönelik topyekün katliamda hayatını kaybeden Filistinli kardeşlerimizin sayısı 33 binin, yaralı sayısı yüz binlerin üzerindedir. Bunların büyük çoğunluğu kadın ve çocuklardan oluşmaktadır. Gazze Şeridi yerle bir olmuş, büyük bir yıkıma uğramıştır. Gazze Şeridi’nde hayata tutunmaya çalışan Filistin halkı, çağımızda benzeri görülmemiş biçimde açlıkla ve her türlü yoklukla mücadele etmekte, en temel gıda maddelerine, tıbbi yardım ve malzemeye ulaşmaları İsrail tarafından engellenmektedir. Açlıktan ölümler artmakta, salgın hastalıklar yayılmaktadır.

DERHAL UYGULANACAK

BM ve Lahey’deki Uluslararası Adalet Divanı kararları hukuken bağlayıcıdır. Türkiye, tüm bu kararların uygulanmasının takipçisi olacağını defaatle açıklamıştır. Bu doğrultuda Türkiye, 9 Nisan 2024 tarihinden itibaren, ilk aşamada Ek’te belirtilen ürün grupları altında yer alan ürünlerin İsrail’e ihracatını kısıtlama kararı almış bulunmaktadır. Bu kararın gerekleri Ticaret Bakanlığı tarafından derhal yürütülecektir.

ASKERİ ÜRÜNE İZİN VERİLMEDİ

Esasen, çok önceden bu yana, İsrail’e askeri amaçla kullanılabilecek herhangi bir ürün veya hizmetin satışına ülkemizce izin verilmemiştir ve verilmemektedir.

DÜNYAYA ÇAĞRI

Gazze Şeridi’nde gelinen vahim aşama çerçevesinde, uluslararası camianın tüm üyelerine çağrımız, İsrail’in uluslararası hukuktan kaynaklanan yükümlülüklerine uymasını teminen, üzerine düşenleri yerine getirmeleridir. Türkiye Cumhuriyeti Devleti ve halkı olarak, bugüne kadar olduğu gibi Filistin’in ve halkının yanında yer almaya ve desteklemeye devam edeceğiz.”

İSRAİL’E İHRACI KISITLANAN ÜRÜN GRUPLARI

Alüminyum profiller, alüminyum teller, boyalar, bakır profiller, çubuklar ve teller, beton mikserleri, çelik borular ve bağlantı parçaları, çelik filmaşin, çelik kaplar ve depolar, çelik köprü aksamı, çelik kuleler, çelik profiller, çimento; çimentodan, betondan veya suni taştan inşaat için bloklar ve levhalar, demir çelikten tüm inşaat malzemeleri, demir-çelik tüm teller, ekskavatörler, elektrik kabloları, elektrik panoları, fayanslar, fiberoptik kablolar ve elektrik iletkenleri, forkliftler, granit, halat ve kablolar, hırdavat ürünleri, hidrolik yağlar, inşaat demiri, inşaat makinaları, inşaat yalıtım malzemeleri, inşaatta kullanılan camlar, kimyasal bileşikler, kimyasal gübreler, klinker, kovalar, kepçeler, kürekler, kıskaçlar ve kancalar, kükürt, madeni yağlar, makaralı zincirler, mermer, metal işleme makinaları, metallerin işlenmesinde kullanılan kimyasallar, mineral gübreler, motor yağları, paletler, plastik borular, sandviç paneller, Seramikler, solvent boyalar, tel çekme makinaları, testere makineleri, tuğlalar, uçak benzini ve jet yakıtı, vernikler, vinçler, yapıştırıcılar ve tutkallar, yassı çelik ürünleri.

KARARIN ZAMANLAMASI İSTİŞAREYLE BELİRLENDİ

YETKİLİLER, İsrail’e yönelik ihracat sınırlaması kararının neden daha önce alınmadığı sorusuna, “İlgili bakanlıklarla toplantılar yapıldı. Zaten bir süreç vardı, dün bir adım öteye geçildi” bilgisini verdi.

Yetkililer kararın zamanlamasının yapılan istişarelerle belirlendiği bilgisini verirken, “Bu karar alınana kadar İsrail’in uluslararası kararlara uyması için çok sayıda diplomatik görüşme yapıldı. Ayrıca ilgili bakanlıklarla toplantılar oldu, kabinede durum değerlendirildi ve dünkü karar alındı. Kısıtlama kararı öncesinde de zaten hem ihracatta hem ithalatta yavaşlama söz konusuydu. Dünkü kararla bir adım öteye geçildi” dedi.

İSRAİL’DEN MİSİLLEME ÇIKIŞI: BİZ DE KISITLAMA GETİRECEĞİZ

İHRACAT kısıtlaması açıklamasına Tel Aviv yönetiminden de yanıt geldi. İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “Hamas’ı desteklemek için Türkiye’nin çıkarlarını feda ettiğini” savundu. İsrail’in de Türkiye’den gelen ürünlere yönelik kendi ticari kısıtlamalarını hazırlayacağını söyleyen Katz ayrıca, “ABD’deki kuruluşlarla ve ülkelerle temasa geçilmesi, Türkiye’deki yatırımların durdurulması, Türkiye’den ürün ithalatının engellenmesi ve Amerikan Kongresi’ndeki dostlarımıza boykot yasalarının ihlalinin incelenmesi ve buna göre Türkiye’ye yaptırım uygulanması talimatını verdim” ifadelerini kullandı.